ความรู้เกี่ยวกับ Peptide

Peptide คืออะไร?

Peptide คือโมเลกุลที่ประกอบด้วยกรดอะมิโนที่เชื่อมต่อกันด้วยพันธะเปปไทด์ โดยมีขนาดเล็กกว่าโปรตีนแต่ใหญ่กว่ากรดอะมิโนเดี่ยว ในทางการแพทย์ Peptide ถูกนำมาใช้เป็นยาที่มีความจำเพาะสูง เนื่องจากสามารถออกแบบให้ทำงานกับตัวรับ (Receptor) เฉพาะในร่างกายได้

ประเภทของ Peptide ที่ใช้ในทางการแพทย์

• GLP-1 Receptor Agonists: กระตุ้นการหลั่งอินซูลินและลดความหิว
• GIP Receptor Agonists: ช่วยในการควบคุมระดับน้ำตาลและเผาผลาญไขมัน
• Dual และ Triple Agonists: ทำงานกับหลายตัวรับพร้อมกัน เพื่อประสิทธิภาพที่ดีขึ้น

TIRZEPATIDE - ข้อมูลครบถ้วน

TIRZEPATIDE เป็น dual GIP/GLP-1 receptor agonist ที่ได้รับการอนุมัติจาก FDA สำหรับการรักษาเบาหวานชนิดที่ 2 และการจัดการน้ำหนัก โดยมีกลไกการทำงานที่แตกต่างจากยาในกลุ่มเดียวกัน

กลไกการทำงาน

TIRZEPATIDE ทำงานโดย:

• กระตุ้น GIP Receptor: เพิ่มการหลั่งอินซูลินและลดการสะสมไขมัน
• กระตุ้น GLP-1 Receptor: ลดความอยากอาหาร ชะลอการว่างของกระเพาะ และเพิ่มความรู้สึกอิ่ม
• ปรับปรุงการเผาผลาญ: ช่วยให้ร่างกายใช้พลังงานได้ดีขึ้น

ประโยชน์ที่ได้รับ

1. ลดน้ำหนักได้อย่างมีนัยสำคัญ (โดยเฉลี่ย 18-21% ของน้ำหนักตัว)
2. ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดี
3. ลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด
4. ปรับปรุงระดับไขมันในเลือด

ขนาดการใช้

TIRZEPATIDE มีขนาดการใช้ที่แตกต่างกัน เริ่มจากขนาดต่ำและค่อยๆ เพิ่มขึ้น:

• 2.5 mg: ขนาดเริ่มต้นสำหรับผู้ใช้ครั้งแรก
• 5 mg: ขนาดบำรุงรักษาทั่วไป
• 7.5 mg - 15 mg: สำหรับผู้ที่ต้องการผลการรักษาที่มากขึ้น

RETATRUTIDE - นวัตกรรมใหม่

RETATRUTIDE เป็น triple receptor agonist ที่มีกลไกการทำงานที่ซับซ้อนกว่า โดยกระตุ้นทั้ง GIP, GLP-1 และ Glucagon receptors พร้อมกัน ซึ่งให้ผลการรักษาที่มีประสิทธิภาพสูง

ความแตกต่างจาก TIRZEPATIDE

RETATRUTIDE แตกต่างจาก TIRZEPATIDE ตรงที่:

• กระตุ้น 3 ตัวรับ: เพิ่ม Glucagon receptor ที่ช่วยเผาผลาญไขมัน
• ประสิทธิภาพสูงกว่า: การศึกษาพบว่าสามารถลดน้ำหนักได้มากกว่า (โดยเฉลี่ย 20-24%)
• ลดไขมันในตับ: มีผลดีต่อผู้ที่มีภาวะตับอักเสบจากไขมัน

การศึกษาวิจัย

จากการศึกษาทางคลินิก Phase 2 พบว่า:

• ผู้ที่ใช้ RETATRUTIDE 12 mg ลดน้ำหนักได้เฉลี่ย 24.2% ใน 48 สัปดาห์
• ปรับปรุงระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีกว่ายาเดี่ยว
• ลดรอบเอวและไขมันในช่องท้องได้มาก
• ปรับปรุงความดันโลหิตและระดับไขมันในเลือด

ขนาดการใช้

• 4 mg: ขนาดเริ่มต้น
• 8 mg: ขนาดมาตรฐาน
• 12 mg: ขนาดสูงสุด สำหรับผู้ที่ต้องการผลการรักษาสูงสุด

วิธีการใช้และเก็บรักษา

การฉีด Peptide

Peptide ทั้ง TIRZEPATIDE และ RETATRUTIDE ใช้วิธีฉีดใต้ผิวหนัง (Subcutaneous injection) โดยมีขั้นตอนดังนี้:

1. เตรียมอุปกรณ์: เข็มฉีด, แอลกอฮอล์แพดสำหรับเช็ด, ผ้าสะอาด
2. เลือกตำแหน่ง: บริเวณหน้าท้อง, ต้นขา หรือแขนด้านบน (สลับตำแหน่งทุกครั้ง)
3. ทำความสะอาด: เช็ดบริเวณที่จะฉีดด้วยแอลกอฮอล์
4. ฉีดยา: หยิกผิวหนังเบาๆ แล้วฉีดยาเข้าไปในมุม 45-90 องศา
5. ดูแลหลังฉีด: เช็ดทำความสะอาดโดยแอลกอฮอล์แพดเบาๆ ไม่ต้องนวด

ความถี่ในการใช้

• ฉีดครั้งละ 1 ครั้งต่อสัปดาห์
• ควรฉีดในวันและเวลาเดียวกันทุกสัปดาห์
• หากลืมฉีด สามารถฉีดได้ภายใน 4 วัน หลังจากนั้นให้ข้ามไปยังวันปกติ

การเก็บรักษา

สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง

• อย่าแช่แข็งยา
• อย่าใช้ยาที่เปลี่ยนสี มีตะกอน หรือขุ่น
• อย่าปล่อยยาตากแดด
• อย่าเขย่ายาแรง

ผลข้างเคียงและข้อควรระวัง

ผลข้างเคียงที่พบบ่อย

ผลข้างเคียงส่วนใหญ่เกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร และมักจะลดลงหลังจากใช้ไปสักระยะ:

• คลื่นไส้: พบบ่อยที่สุด โดยเฉพาะในสัปดาห์แรก
• อาเจียน: มักเกิดเมื่อเพิ่งเริ่มใช้หรือเพิ่มขนาด
• ท้องเสีย: อาจเกิดขึ้นได้ โดยเฉพาะในช่วงแรก
• ท้องผูก: บางคนอาจมีอาการท้องผูก
• ปวดท้อง: ปวดท้องเล็กน้อยถึงปานกลาง
• ปวดศีรษะ: อาจเกิดขึ้นได้ในบางราย
• เบื่อาหาร: รู้สึกไม่อยากทานอาหาร

วิธีจัดการกับผลข้างเคียง

1. ทานอาหารเล็กน้อยบ่อยครั้ง: แบ่งมื้ออาหารเป็นมื้อเล็กๆ 5-6 มื้อต่อวัน
2. หลีกเลี่ยงอาหารมัน เผ็ด: อาหารที่มีไขมันสูงอาจทำให้คลื่นไส้มากขึ้น
3. ดื่มน้ำเพียงพอ: ป้องกันการขาดน้ำ
4. พักผ่อนให้เพียงพอ: ช่วยลดอาการปวดศีรษะ

ข้อห้ามใช้

ไม่ควรใช้ Peptide หากมีประวัติหรือภาวะดังต่อไปนี้:

• มีประวัติมะเร็งต่อมไทรอยด์ชนิด medullary
• มีประวัติครอบครัวเป็น Multiple Endocrine Neoplasia syndrome type 2 (MEN 2)
• มีประวัติตับอ่อนอักเสบ
• ตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร
• แพ้ส่วนประกอบของยา

ใครควรและไม่ควรใช้

กลุ่มที่เหมาะสมกับการใช้ Peptide

• ผู้ที่มี BMI มากกว่า 27 และมีโรคแทรกซ้อน เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง
• ผู้ที่มี BMI มากกว่า 30
• ผู้ที่เคยลองวิธีลดน้ำหนักอื่นๆ แล้วไม่ประสบความสำเร็จ
• ผู้ที่มีโรคเบาหวานชนิดที่ 2 และต้องการควบคุมน้ำตาล
• ผู้ที่มีความมุ่งมั่นในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินและการออกกำลังกาย

กลุ่มที่ไม่ควรใช้

• เด็กและวัยรุ่นอายุต่ำกว่า 18 ปี
• ผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัวหลายอย่าง
• ผู้ที่มีปัญหาทางจิตเวช เช่น ภาวะซึมเศร้ารุนแรง หรือความคิดทำร้ายตนเอง
• ผู้ที่มีโรคทางเดินอาหารเรื้อรัง
• ผู้ที่มีไตวายหรือตับวาย

การติดตามระหว่างการรักษา

ในระหว่างการใช้ Peptide ควรมีการติดตามผล:

• สัปดาห์แรก: ติดตามผลข้างเคียง
• เดือนแรก: ประเมินน้ำหนักและอาการ
• ทุก 3 เดือน: ตรวจเลือด วัดน้ำหนักและรอบเอว
• ทุก 6 เดือน: ประเมินผลการรักษาโดยรวม

เปรียบเทียบ Peptide แต่ละชนิด

การเลือกใช้ Peptide ที่เหมาะสม

การเลือกใช้ Peptide ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง:

• เป้าหมายการรักษา: ลดน้ำหนัก หรือควบคุมน้ำตาล หรือทั้งสองอย่าง
• ประสบการณ์: ผู้เริ่มต้นควรเริ่มจาก TIRZEPATIDE ขนาดต่ำ
• การตอบสนอง: หากไม่ได้ผลกับ TIRZEPATIDE อาจพิจารณา RETATRUTIDE
• งบประมาณ: ค่าใช้จ่ายและความคุ้มค่า
• ผลข้างเคียง: ความสามารถในการรับมือกับผลข้างเคียง